فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

بدين وسيله از زحمات و راهنمائي هاي ارزنده و استادانة جناب آقاي مهندس سعيد حسني استاد گرانقدر و دانشمند گروه دامپروري دانشگاه آزاد اسلامي كاشمر كه در دوران تحصيل و بخصوص در تهيّه اين سمينار زحمات فراواني متحمل شده اند و در گردآوري اين مجموعه مرا ياري فرموده اند صميمانه قدرداني و تشكر مي نمايم و آرزوي توفيق روزافزون براي ايشان در همة مراحل زندگي و تحصيل دارم.

«محمود طالبي»

****************

«فهرست مطالب»

الف) «فصل اول» «آزمون نتاج در گاوهاي شيري»

«مقدمه»

1- انتخاب بر اساس آزمون نتاج

2- آزمون نتاج در گاوهاي شيري

3- برنامه هاي آزمون نتاج

4- روشهاي بيان تست نتاج

5- مراحل آزمون نتاج

ب) فصل دوم: «آزمون نتاج و ارزيابي والد»

1- معيارهايي براي انتخاب

2- آزمون نتاج

3- روشهاي آزمون

4- موارد لازم براي آزمون نتاج در مرحلة آزمايش

5- در مرحلة تجزيه و تحليل

6- نقايص تست نتاج

7- روشهاي شاخص كردن گاوهاي نر نژاد شيري

8- شاخص كردن در يك گله واحد

******************

«فصل اوّل»         «آزمون نتاج در گاوهاي شيري»

«مقدمه»

در حال حاضر تعداد زيادي گاو اصيل (هلشتاين) در كشور وجود دارد اين تعداد زياد گاو كه به صورت گله هاي مختلف و در مكان ها و شرايط متفاوت نگهداري مي شوند، بسته به شرايطي كه در آن قرار دارند و به خصوص شرايط مديريتي گله ها از نظرات مختلف از قبيل سطح و كيفيّت تغذيه، بهداشت، آب و هوا، استرس هاي وارده بر آنها و مسايل ديگر، سطوح مختلف و متغيري از توليد را ارائه مي دهند كه اين سطح توليدي در اكثر موارد، در حدّي غيرقابل قبول و نامطلوب قرار داشته و مناسب نمي باشد. اين ميزان نامطلوب توليدات دامهاي اصيل موجود در كشور، تكافوي نياز روزافزون جامعه به توليدات پروتئين حيواني را نمي دهد و به همين دليل، لزوم افزايش و بهبود سطح توليد در گله هاي موجود، احساس مي شود كه اين افزايش با ارتقاءِ ژنتيكي گله هاي موجود و افزايش پيشرفت ژنتيكي در گله ها امكان پذير خواهد بود. اين امر مهم مستلزم استفاده از گاوهاي نر برتر از لحاظ ژنتيكي، در تلقيح گاوهاي ماده است. دركشور ما متأسفانه به علت عدم مطالعه و بررسي گاوهاي نر و عدم شناسايي و ارزيابي ژنتيكي گاوهاي نر موجود، مجبوريم كه براي ارتقاءِ ژنتيكي گله هاي گاو شيري، و افزايش پيشرفت ژنتيكي از اسپرمهاي گاوهاي خارجي استفاده كنيم كه تهية اسپرم از خارج كشور و واردات آن، مستلزم صرف هزينه هاي هنگفت است و علاوه به آن مشكلات متعددي كه در اثر خريد اسپرم از خارج كشور به وجود مي آيد، از نكات مهمّي است كه لزوم مطالعه و بررسي گاوهاي نر موجود در كشور و ارزيابي ژنتيكي آنها را روشن مي كند، در اين زمينه، عدم وجود اطلاعات مفيد، نياز و اهميّت بحث در اين مورد را بيشتر بيان مي كند كه مطالعه، بررسي و تلاش اساتيد، دانشجويان و پژوهشگران اين رشته را مي طلبد.

هرگونه پيشرفت اصلاح گرهاي حيوان، در گرو بكارگيري روشهاي اصلاح نژاد و انتخاب است كه بستگي به توانايي ايشان در شناسايي و آميزش دادن حيواناتي دارد كه براي يك هدف ويژه توارث برتري دارند. توارث برتر، از روي شايستگي فنوتيپي فرد مشخص مي شود، يا بستگي به، توانايي آن فرد در تلاقي با ديگر افراد براي توليد نتاج نسل F₁ برتر دارد. در هر صورت، اگر قرار باشد پيشرفتي صورت گيرد اين حيوانات برتر هستند كه، بايد نسل آينده را توليد كنند. براي انتخاب اين حيوانات برتر، يكي از روشهاي مورد استفاده انجام آزمون نتاج است.

«انتخاب بر اساس آزمون نتاج»

انتخاب بر اساس آزمون نتاج بدين معني است كه اصلاح گر تصميم مي گيرد كه پدر و مادر را بر اساس ميانگين شايستگي نتاجشان، در مقايسه با متوسط شايستگي نتاج ديگر پدر و مادرهاي هم دوره، نگهداري يا حذف كند. آزمون نتاج مي تواند، در انتخاب براي هر دو صفت كمّي و كيفي مورد استفاده قرار گيرد. براي صفات كيفي، كارآمدترين كاربرد آزمون نتاج در زمان انتخاب، تعيين هموزيگوت يا هتروزيگوت بودن فردي است كه فنوتيپ غالب دارد. در صفات كمّي آزمون نتاج مي تواند براي پيش بيني دقيقتر P.B.V يك حيوان براي صفت كمّي به كار رود. اصول درگير در آزمون نتاج آن است كه هر نتاج يك دوم از توارتش را از هر يك از والدينش دريافت مي كند، و اين يك دوم، ارزش ارثي والدش است.  با افزايش تعداد نتاج آزمون شده براي يك والد مشخص و محاسبة ميانگين اين نتاج، مي توان يك برآورد قابل تكرار از ارزش ارثي والد (معمولاً يك نر) بر اساس اين خويشاوندي به دست آورد. با افزايش تعداد نتاج از يك والد بخصوص، تخمين نوع ژنهايي كه والد داراست بهتر انجام مي شود. نتاج مختلف يك والد به اين دليل كه، اولاً- احتمال اينكه دو فرزند از لحاظ ژنتيكي، به طور دقيق ژنهاي يكساني داشته باشند خيلي كم مي باشد و ثانياً- به علت تفاوتهاي محيطي موجود، با يكديگر فرق خواهند داشت، خيلي بعيد است كه دو فرزند در سراسر زندگيشان محيط يكساني داشته باشند. اگر تعدادي از افراد تا آنجا كه امكان دارد در يك محيط استاندارد مقايسه شوند، ميانگين تفاوتهاي موجود ميان افراد كه به محيط مربوط مي شود كاهش مي يابد، اگرچه اين تفاوتها بطور كامل حذف نمي شوند.

آزمون نتاج براي مقايسه توان توليدي دو يا چند والد انجام مي شود. معمولاً پدرها بيشتر از مادرها مورد آزمون نتاج قرار مي گيرند، چون نرها معمولاً در يك فصل يا سال معين، تعداد نتاج بيشتري توليد مي كنند. آزمونهاي نتاجي كه به طور خيلي دقيق انجام مي گيرند دقت بيشتر P.B.V والديني را كه مقايسه مي شوند تأمين مي كنند.

براي انجام آزمون نتاج دقيقتر، چند احتياط اوليه بايد انجام گيرد بعضي از آنها به شرح ذيل مي باشد:

(1)- در يك آزمون نتاج مشخص، نرها و ماده هاي آميزش يافته بايد به طور تصادفي انتخاب شوند، جفت گيري ماده هاي برتر با يك نر معين باعث مي شود كه P.B.V آن نر بيش از مقدار واقعي برآورد شود. (2)- جيره ها و عمليات خوراك دادن را استاندارد كنيد. حيوانات را با جيرة يكسان و به طريقة يكسان خوراك دهيد، خورانيدن جيره هاي مختلف به بعضي از گروه هاي والد، مقادير متفاوت جيره يا تغذيه يك گروه در مرتع و گروه ديگري در محل پرواربندي محصور آزمون نتاج را اريب خواهد كرد. (3)- تمام نتاج يك نر منحصر به فرد را در يك اصطبل تغذيه نكنيد، بعضي از اصطبلها براي توان توليدي، بيشتر يا كمتر مطلوب مي باشد و اين امر منتهي به افزايش تغييرات محيطي در ميان گروه هاي مختلف نري مي شود. اگر نتاج يك والد منحصر به فرد در يك اصبل تغذيه شوند و چند گروه نتاج به همين طريق تغذيه شوند، اصطبلها مي توانند ميان گروههاي مختلف نري در فواصل منظم براي كاستن اثرات اصطبل به نوبت تعويض شوند. (4)- تا آنجايي كه ممكن است گروههاي مختلف والد را كه در محيط يا مكان تقريباً يكساني پرورش يافته اند مقايسه كنيد. (5)- در صورتي كه ممكن باشد گروه هاي والدي را كه در طي يك سال يا فصل از سال متولد شده اند مقايسه كنيد. (6)- در صورت امكان بيماريهاي يك والد ويژه را در آزمون وارد كنيد و در صورتي كه امكان دارد، برتر يا پست تر بودن آنها را نيز در آزمون وارد كنيد، اين عمل خطاي متدلي و محيطي را براي هر گروه نري تعديل مي كند. (7)- تعداد زيادتر نتاج آزمون شده براي هر والد در داخل محدودة تعيين شده، برآورد P.B.V آن والد را دقيقتر مي كند. اين به اين علت است كه اثرات محيطي و خطاهاي تفرق مندلي تعديل مي يابند و برآورد بهتري را از نوع ژنهايي كه يك والد دارا مي باشند به دست مي دهد. اما اصلاح گر ممكن است براي آزمون نتاج و مقايسة بيشتر والدين بخواهد كه تعداد نتاج كمتري را براي هر والد آزمون كند. آزمونهاي نتاج در مقايسه با انت